Poczta Gdańska

Wolne Miasto Gdańsk posiadało własną pocztę (Das Post-,  Telegraphen- und Fernsprechwesen in der Freien Stadt Danzig), obsługującą zarówno przesyłki krajowe, w granicach Wolnego Miasta, jak i zagraniczne oraz odpowiadającą za obsługę  telegrafów i telefonów na terenie Wolnego Miasta Gdańska. Przesyłki pocztowe należało ofrankować znaczkami pocztowymi emitowanymi przez pocztę Wonego Miasta Gdańska. Przesyłki te wrzucało się do gdańskich skrzynek pocztowych, w kolorze niebieskim dla poczty zwykłej lub w kolorze żółtym dla poczty lotniczej. 

Znaczek na zwykły list miejscowy kosztował 10 fenigów, a na list do Polski  i Niemiec – 15 fenigów. Znaczki na pocztówki były o 5 fenigów tańsze.

Prawo do posiadania własnej służby pocztowej przyznane Rzeczypospolitej  Polskiej przez Ligę Narodów ograniczało się tylko do obsługi przesyłek pocztowych pomiędzy Wolnym Miastem Gdańskiem a Polską. Korespondencję przeznaczoną do Polski można było przesyłać za pośrednictwem Poczty Polskiej po ofrankowaniu wyłącznie polskimi znaczkami ocztowymi z nadrukiem „Port Gdańsk”, a przesyłkę taką należało wrzucić do jednej z polskich, czerwonych skrzynek pocztowych.

Głośnym echem odbiła się „wojna o skrzynki pocztowe”, kiedy to polskie  skrzynki w Wolnym Mieście były zamalowywane przez bojówki nazistowskie. Inaczej tę sprawę opisał dziennik „Time”. Doniósł on 19 stycznia 1925 roku o incydencie, który się wydarzył w Gdańsku tydzień wcześniej: skrzynki pocztowe w mieście zostały nocą przemalowane na biało i czerwono – polskie barwy narodowe, co doprowadziło do protestów władz gdańskich na forum międzynarodowym. Spór został rozstrzygnięty przez Wysokiego Komisarza Ligi Narodów w Gdańsku Mervyna Sorleya MacDonnella, który wstępnie potwierdził, że Polska nie posiada prawa do osobnych skrzynek pocztowych i w związku z tym nie może ich przemalowywać na polskie kolory. Po kolejnych protestach, tymrazem rządu polskiego, Polska ostatecznie uzyskała prawo do zainstalowania w mieście swoich skrzynek pocztowych.

Dyrekcja gdańskiej poczty - Post- und Telegraphenverwaltung der Freien Stadt Danzig mieściła się przy ulicy Lastadia 41/42 (Lastadie 41/42). W samym Gdańsku było pięć placówek pocztowych:

    Postamt 1. przy ul. Długiej 22/25 (Langgasse 22/25)

    Postamt 2. na Długich Ogrodach 89/90 (Langgarten 89/90)

    Postamt 3. na ul. Toruńskiej 11a (Thornscher Weg 11a)

    Postamt 4. na Podwalu Staromiejskim 52 (Altstädtischer Graben 52)

    Postamt 5. na dworcu głównym (Hauptbahnhof)

    Postamt 5. Auslandstelle - oddział przesyłek zagranicznych mieścił się na ul. Wałowej 15 b (Wallgasse 15b)

Kolejne placówki pocztowe mieściły się w gdańskich dzielnicach:

    Postamt in Ohra, na Orunii, przy ul. Nowiny 52 (Hauptstraße 52)

    Postamt in Danzig-Heubude, na Stogach, na ul. Stryjewskiego 21 (Heidseestraße 21)

    Postamt Danzig-Langfuhr 1., we Wrzeszczu, przy ul. Grunwaldzkiej 108 (Hauptstraße 108)

    Postamt Danzig-Langfuhr 2., we Wrzeszczu, na ul. Mickiewicza 5 (Bärenweg 5)

    Postamt Danzig-Neufahrwasser, w Nowym Porcie przy dworcu (Bahnhof 2)

    Postamt Danzig-Oliva, w Oliwie, przy ul. Opata Rybińskiego 8 (Am Schloßgarten 8)

 Agentury pocztowe mieściły się:

    Stadtpostagentur Danzig-Schidlitz, na Siedlcach, przy ul. Kartuskiej 41 (Karthauser Straße 41)

    Stadtpostagentur Danzig-Langfuhr 3., we Wrzeszczu, przy al. Wojska Polskiego 6 (Friedrichallee6)

    Postagenturen Danzig-Glettaku, w Jelitkowie

    Postagenturen Danzig-Brösen, w Brzeźnie

    Postagenturen Danzig-Weichselmüne, w Wisłoujściu

    Postagenturen Danzig-Schellmühl, w dzielnicy Młyniska

    Postagenturen Danzig-St.-Albrecht, w Świętym Wojciechu

Poczta Polska posiadała w Gdańsku trzy urzędy pocztowe:

    Urząd Pocztowy nr 1 (od 1 sierpnia 1926 r. nr 3), przy ul. Chodackiego 26 (Broschkischerweg 26) w Letnicy

    Urząd Pocztowy nr 2 na dworcu głównym w Gdańsku

    Urząd Pocztowy nr 3 (od 1 sierpnia 1926 r. nr 1), przy pl. Obrońców Poczty Polskiej 1 (Heveliusplatz 1)

Wbrane znaczki, emitowane przez pocztę Wolnego Miasta Gdańska:

Web page was designed with Mobirise