Początkowo tereny obecnego Nowego Portu wchodziły w skład gruntów oliwskich - własności opactwa Cystersów w Oliwie. W 1807 r. teren ten został przyłczony do Gdańska. Powstająca w połowie XVIII w. osada wzięła swoją nazwę od nowego toru wodnego - Neu Fahr Wasser - oddzielającego ówczesną wyspę Westerplatte od stałego lądu. W miejscu osady w XIX w. powstał port, który w wyniku wzrostu ilości przeładowywanych towarów, został rozbudowany. Wokół portu powstała dzielnica portowa, zamieszkiwana głównie przez pracowników portowych. W 1858 r. konsekrowano w Nowym Porcie katolicki kościół św. Jadwigi. W 1885 r. oddano do użytku kompleks koszarowy, do którego wprowadzili się żołnierze z Danziger Infanterie Regiment Nr. 128. W roku 1889 uruchomiono linię kolejową od Bramy Oliwskiej wzdłuż Wisły do Portu Wiślanego, w 1899 przedłużono ją do stacji towarowej Zaspa. W roku 1894 wybudowano w Nowym Porcie latarnię morską zwaną Lotsenturm o wysokości 27,3 m, która zastąpiła starą latarnię, tzw. blizę (od niej nazwę wzięła ulica Bliesenstrasse, dzisiaj ul. Wysoka) wskazującą drogę do portu. Latarnia wzorowana była na latarni w Cleveland (Ohio) nad Jeziorem Erie. Na szczycie latarni zainstalowana była kula czasu pozwalająca na precyzyjne ustawienie czasu na statkach, sygnał czasu był telegraficznie przekazywany z Królewskiego Obserwatorium Astronomicznego w Berlinie. W 1905 r. w miejscu niewielkiego kościoła przy ul. Oliwskiej wybudowano nową, ewangelicką świątynię z dwoma strzelistymi wieżami. W roku 1891 Nowy Port połączono linią tramwajową z Brzeźnem, a w 1902 r. uruchomiono nową linię tramwajową łączącą Nowy Port z Gdańskiem. Od połowy XIX w. działał duży browar Richard Fischer Bierbrauerei produkujący piwo zarówno na rynek lokalny jak i na eksport.